-
1 tolerō
tolerō āvī, ātus, āre [TAL-], to bear, endure, support, sustain, suffer: militiam: difficile toleratu: mores, T.: aequo animo servitutem, S.: cursūs, O.: sitim aestumque, Ta.: quis tolerare potest, illis divitias superare? etc., S.: paulo longius tolerari posse, i. e. they might hold out, Cs.— To support, nourish, maintain, sustain, preserve: his rationibus equitatum tolerare, Cs.: vitam, Cs.: colo vitam, V.: inopiam, S.* * *tolerare, toleravi, toleratus Vbear, endure, tolerate -
2 jasan
io. patient, forbearing, long-suffering du/ad.1.b. ( pisua, indarra) to withstand; etxea jasaten duten habeak beams which hold the house up2. ( pairatu, eraman) to endure, suffer, bear; oinazea \jasan zuten they suffered torment; euskal kulturak \jasan duen zapalkuntza the oppression suffered by Basque culture; zerga handiak ditugu jasateko we're burdened by heavy taxation; ezin \jasanezkoa da it's unbearable Oharra: esaldia ezezkoan delarik, to stand erabiltzen da: ezin dut jasan I can't stand her3. ( toleratu) to put up with, tolerate4.a. ( fruitua, alea) to bearb. ( zama) to bear, withstand -
3 tolero
tŏlĕro, āvi, ātum, 1, v. a. ( dep. collat. form tŏlĕror, āri, acc. to Prisc. p. 800 P.) [lengthened form of the root tol, whence tollo and tuli, kindr. with the Gr. TLAÔ], to bear, support, sustain (syn.: fero, patior, sustineo, sino).I.Lit. (rare and mostly post-class.):II.aquilae ipsae non tolerantes pondus apprehensum una merguntur,
Plin. 10, 3, 3, § 10; cf. id. 35, 14, 49, § 173:aliquem sinu,
App. M. 3, p. 132, 29:gremio suo,
id. ib. 4, p. 154, 23:mensula cenae totius honestas reliquias tolerans,
id. ib. 2, p. 121, 26.—Trop., to bear, endure, tolerate, sustain, support:(β).militiam,
Cic. Fam. 7, 18, 1:hiemem,
id. Cat. 2, 10, 23; Hirt. B. G. 8, 5, 1:dicunt illi dolorem esse difficile toleratu,
Cic. Fin. 4, 19, 52:sumptus et tributa civitatum ab omnibus tolerari aequabiliter,
id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25: acritudinem, Att. ap. Fest. p. 356; Ter. Hec. 3, 5, 28:facile labores pericula, dubias atque asperas res,
Sall. C. 10, 2:aequo animo servitutem,
id. J. 31, 11:cursus,
Ov. M. 5, 610:vaporem,
id. ib. 2, 301; cf.:vaporis vim,
id. ib. 11, 630:tanta peditum equitatumque vis damnaque et injuriae aegre tolerabantur,
Tac. H. 2, 56 fin.:sitim aestumque,
id. G. 4.— Absol.:paulo longius tolerari posse,
Caes. B. G. 7, 71:posse ipsam Liviam statuere, nubendum post Drusum an in penatibus isdem tolerandum haberet,
continue, remain, Tac. A. 4, 40.—With object-clause ( poet. and in post - Aug. prose): ferro se caedi quam dictis his toleraret, Enn. ap. Fest. p. 356 Müll. (Ann. v. 137 Vahl.):b.qui perpeti medicinam toleraverant,
Plin. 26, 1, 3, § 3:magnitudinem mali perferre visu non toleravit,
Tac. A. 3, 3 fin. —Of inanim. or abstr. subjects:III.Germania imbres tempestatesque tolerat,
Plin. 14, 2, 4, § 21; 35, 14, 49, § 173:tolerat et annos metica (vitis),
id. 14, 2, 4, § 35.—Transf., to support a person or thing, i. e. to nourish, maintain, sustain, preserve by food, wealth, etc., = sustentare (v. h. v. II. B. 1.;B. A.so not in Cic.): his rationibus equitatum tolerare,
Caes. B. C. 3, 58:octona milia equitum suā pecuniā,
Plin. 33, 10, 47, § 136:equos,
Caes. B. C. 3, 49:corpora equorum,
Tac. A. 2, 24; Col. 6, 24, 5:se fructibus agri,
Dig. 50, 16, 203:semetipsos (pisces clausi),
Col. 8, 17, 15:vitam,
Caes. B. G. 7, 77; Tac. A. 15, 45 fin.; Verg. A. 8, 409:aevum,
Lucr. 2, 1171:annos,
Mart. 7, 64, 5:egestatem,
Plaut. Trin. 2, 2, 57; so id. ib. 2, 2, 77:paupertatem,
id. Rud. 4, 2, 14:famem,
Caes. B. G. 1, 28:inopiam,
Sall. C. 37, 7.— Absol.:ut toleret (sc. erum amantem servus), ne pessum abeat,
Plaut. Aul. 4, 1, 12.—tŏlĕrans, antis, P.a., bearing, supporting, enduring, tolerating, tolerant (post-Aug.; mostly with gen.):1.corpus laborum tolerans,
Tac. A. 4, 1 fin.:piscium genera dulcis undae tolerantia,
Col. 8, 16, 2. — Comp.:vacca frigoris tolerantior,
Col. 6, 22, 2:bello tolerantior,
Aur. Vict. Caes. 11. — Sup.:asellus plagarum et penuriae tolerantissimus,
Col. 7, 1, 2.— Adv.: tŏlĕran-ter.Patiently, enduringly, tolerantly:* 2.ferre aliquid,
Cic. Fam. 4, 6, 2:pati dolorem,
id. Tusc. 2, 18, 43.—For tolerabiliter, bearably, tolerably:B.at nunc anniculae fecunditatem poscuntur, tolerantius tamen bimae,
moderately, Plin. 8, 45, 70, § 176.—tŏlĕrātus, a, um, P. a., supportable, tolerable:ut clementiam ac justitiam, quanto ignara barbaris, tanto toleratiora capesseret,
acceptable, Tac. A. 12, 11.† † toles ( tolles), ĭum, m. [Celtic], a wen on the neck, goitre, Veg. Vet. 1, 38; 3, 64; Ser. Samm. 16, 289; Marc. Emp. 15 med.; cf. Fest. p. 356 Müll. -
4 toleror
tŏlĕro, āvi, ātum, 1, v. a. ( dep. collat. form tŏlĕror, āri, acc. to Prisc. p. 800 P.) [lengthened form of the root tol, whence tollo and tuli, kindr. with the Gr. TLAÔ], to bear, support, sustain (syn.: fero, patior, sustineo, sino).I.Lit. (rare and mostly post-class.):II.aquilae ipsae non tolerantes pondus apprehensum una merguntur,
Plin. 10, 3, 3, § 10; cf. id. 35, 14, 49, § 173:aliquem sinu,
App. M. 3, p. 132, 29:gremio suo,
id. ib. 4, p. 154, 23:mensula cenae totius honestas reliquias tolerans,
id. ib. 2, p. 121, 26.—Trop., to bear, endure, tolerate, sustain, support:(β).militiam,
Cic. Fam. 7, 18, 1:hiemem,
id. Cat. 2, 10, 23; Hirt. B. G. 8, 5, 1:dicunt illi dolorem esse difficile toleratu,
Cic. Fin. 4, 19, 52:sumptus et tributa civitatum ab omnibus tolerari aequabiliter,
id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25: acritudinem, Att. ap. Fest. p. 356; Ter. Hec. 3, 5, 28:facile labores pericula, dubias atque asperas res,
Sall. C. 10, 2:aequo animo servitutem,
id. J. 31, 11:cursus,
Ov. M. 5, 610:vaporem,
id. ib. 2, 301; cf.:vaporis vim,
id. ib. 11, 630:tanta peditum equitatumque vis damnaque et injuriae aegre tolerabantur,
Tac. H. 2, 56 fin.:sitim aestumque,
id. G. 4.— Absol.:paulo longius tolerari posse,
Caes. B. G. 7, 71:posse ipsam Liviam statuere, nubendum post Drusum an in penatibus isdem tolerandum haberet,
continue, remain, Tac. A. 4, 40.—With object-clause ( poet. and in post - Aug. prose): ferro se caedi quam dictis his toleraret, Enn. ap. Fest. p. 356 Müll. (Ann. v. 137 Vahl.):b.qui perpeti medicinam toleraverant,
Plin. 26, 1, 3, § 3:magnitudinem mali perferre visu non toleravit,
Tac. A. 3, 3 fin. —Of inanim. or abstr. subjects:III.Germania imbres tempestatesque tolerat,
Plin. 14, 2, 4, § 21; 35, 14, 49, § 173:tolerat et annos metica (vitis),
id. 14, 2, 4, § 35.—Transf., to support a person or thing, i. e. to nourish, maintain, sustain, preserve by food, wealth, etc., = sustentare (v. h. v. II. B. 1.;B. A.so not in Cic.): his rationibus equitatum tolerare,
Caes. B. C. 3, 58:octona milia equitum suā pecuniā,
Plin. 33, 10, 47, § 136:equos,
Caes. B. C. 3, 49:corpora equorum,
Tac. A. 2, 24; Col. 6, 24, 5:se fructibus agri,
Dig. 50, 16, 203:semetipsos (pisces clausi),
Col. 8, 17, 15:vitam,
Caes. B. G. 7, 77; Tac. A. 15, 45 fin.; Verg. A. 8, 409:aevum,
Lucr. 2, 1171:annos,
Mart. 7, 64, 5:egestatem,
Plaut. Trin. 2, 2, 57; so id. ib. 2, 2, 77:paupertatem,
id. Rud. 4, 2, 14:famem,
Caes. B. G. 1, 28:inopiam,
Sall. C. 37, 7.— Absol.:ut toleret (sc. erum amantem servus), ne pessum abeat,
Plaut. Aul. 4, 1, 12.—tŏlĕrans, antis, P.a., bearing, supporting, enduring, tolerating, tolerant (post-Aug.; mostly with gen.):1.corpus laborum tolerans,
Tac. A. 4, 1 fin.:piscium genera dulcis undae tolerantia,
Col. 8, 16, 2. — Comp.:vacca frigoris tolerantior,
Col. 6, 22, 2:bello tolerantior,
Aur. Vict. Caes. 11. — Sup.:asellus plagarum et penuriae tolerantissimus,
Col. 7, 1, 2.— Adv.: tŏlĕran-ter.Patiently, enduringly, tolerantly:* 2.ferre aliquid,
Cic. Fam. 4, 6, 2:pati dolorem,
id. Tusc. 2, 18, 43.—For tolerabiliter, bearably, tolerably:B.at nunc anniculae fecunditatem poscuntur, tolerantius tamen bimae,
moderately, Plin. 8, 45, 70, § 176.—tŏlĕrātus, a, um, P. a., supportable, tolerable:ut clementiam ac justitiam, quanto ignara barbaris, tanto toleratiora capesseret,
acceptable, Tac. A. 12, 11.† † toles ( tolles), ĭum, m. [Celtic], a wen on the neck, goitre, Veg. Vet. 1, 38; 3, 64; Ser. Samm. 16, 289; Marc. Emp. 15 med.; cf. Fest. p. 356 Müll. -
5 toles
tŏlĕro, āvi, ātum, 1, v. a. ( dep. collat. form tŏlĕror, āri, acc. to Prisc. p. 800 P.) [lengthened form of the root tol, whence tollo and tuli, kindr. with the Gr. TLAÔ], to bear, support, sustain (syn.: fero, patior, sustineo, sino).I.Lit. (rare and mostly post-class.):II.aquilae ipsae non tolerantes pondus apprehensum una merguntur,
Plin. 10, 3, 3, § 10; cf. id. 35, 14, 49, § 173:aliquem sinu,
App. M. 3, p. 132, 29:gremio suo,
id. ib. 4, p. 154, 23:mensula cenae totius honestas reliquias tolerans,
id. ib. 2, p. 121, 26.—Trop., to bear, endure, tolerate, sustain, support:(β).militiam,
Cic. Fam. 7, 18, 1:hiemem,
id. Cat. 2, 10, 23; Hirt. B. G. 8, 5, 1:dicunt illi dolorem esse difficile toleratu,
Cic. Fin. 4, 19, 52:sumptus et tributa civitatum ab omnibus tolerari aequabiliter,
id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25: acritudinem, Att. ap. Fest. p. 356; Ter. Hec. 3, 5, 28:facile labores pericula, dubias atque asperas res,
Sall. C. 10, 2:aequo animo servitutem,
id. J. 31, 11:cursus,
Ov. M. 5, 610:vaporem,
id. ib. 2, 301; cf.:vaporis vim,
id. ib. 11, 630:tanta peditum equitatumque vis damnaque et injuriae aegre tolerabantur,
Tac. H. 2, 56 fin.:sitim aestumque,
id. G. 4.— Absol.:paulo longius tolerari posse,
Caes. B. G. 7, 71:posse ipsam Liviam statuere, nubendum post Drusum an in penatibus isdem tolerandum haberet,
continue, remain, Tac. A. 4, 40.—With object-clause ( poet. and in post - Aug. prose): ferro se caedi quam dictis his toleraret, Enn. ap. Fest. p. 356 Müll. (Ann. v. 137 Vahl.):b.qui perpeti medicinam toleraverant,
Plin. 26, 1, 3, § 3:magnitudinem mali perferre visu non toleravit,
Tac. A. 3, 3 fin. —Of inanim. or abstr. subjects:III.Germania imbres tempestatesque tolerat,
Plin. 14, 2, 4, § 21; 35, 14, 49, § 173:tolerat et annos metica (vitis),
id. 14, 2, 4, § 35.—Transf., to support a person or thing, i. e. to nourish, maintain, sustain, preserve by food, wealth, etc., = sustentare (v. h. v. II. B. 1.;B. A.so not in Cic.): his rationibus equitatum tolerare,
Caes. B. C. 3, 58:octona milia equitum suā pecuniā,
Plin. 33, 10, 47, § 136:equos,
Caes. B. C. 3, 49:corpora equorum,
Tac. A. 2, 24; Col. 6, 24, 5:se fructibus agri,
Dig. 50, 16, 203:semetipsos (pisces clausi),
Col. 8, 17, 15:vitam,
Caes. B. G. 7, 77; Tac. A. 15, 45 fin.; Verg. A. 8, 409:aevum,
Lucr. 2, 1171:annos,
Mart. 7, 64, 5:egestatem,
Plaut. Trin. 2, 2, 57; so id. ib. 2, 2, 77:paupertatem,
id. Rud. 4, 2, 14:famem,
Caes. B. G. 1, 28:inopiam,
Sall. C. 37, 7.— Absol.:ut toleret (sc. erum amantem servus), ne pessum abeat,
Plaut. Aul. 4, 1, 12.—tŏlĕrans, antis, P.a., bearing, supporting, enduring, tolerating, tolerant (post-Aug.; mostly with gen.):1.corpus laborum tolerans,
Tac. A. 4, 1 fin.:piscium genera dulcis undae tolerantia,
Col. 8, 16, 2. — Comp.:vacca frigoris tolerantior,
Col. 6, 22, 2:bello tolerantior,
Aur. Vict. Caes. 11. — Sup.:asellus plagarum et penuriae tolerantissimus,
Col. 7, 1, 2.— Adv.: tŏlĕran-ter.Patiently, enduringly, tolerantly:* 2.ferre aliquid,
Cic. Fam. 4, 6, 2:pati dolorem,
id. Tusc. 2, 18, 43.—For tolerabiliter, bearably, tolerably:B.at nunc anniculae fecunditatem poscuntur, tolerantius tamen bimae,
moderately, Plin. 8, 45, 70, § 176.—tŏlĕrātus, a, um, P. a., supportable, tolerable:ut clementiam ac justitiam, quanto ignara barbaris, tanto toleratiora capesseret,
acceptable, Tac. A. 12, 11.† † toles ( tolles), ĭum, m. [Celtic], a wen on the neck, goitre, Veg. Vet. 1, 38; 3, 64; Ser. Samm. 16, 289; Marc. Emp. 15 med.; cf. Fest. p. 356 Müll.
См. также в других словарях:
dur — Dur, m. Est le contraire de mol, et vient directement de ce mot Latin Durus. Pain dur, Caillou dur. Il se prend aussi pour difficile. Nicole Gilles en la vie de Philippe de Valois: Iceluy Pape Benedict fut dur à donner benefices à nulles gents, s … Thresor de la langue françoyse
porter — Porter, Portare, Ferre, Gerere, Supportare, Deferre, Gestare, Ingerere, et en fait de deviser armoiries, Il signifie avoir le blason ainsi ou ainsi composé, comme, Il porte de gueules à un lion passant d argent, c est à dire, Il a son blason, ou… … Thresor de la langue françoyse